မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ေရွးပေဝဏီအစဥ္အဆက္ကုိးကြယ္ခဲ႔ႀကေသာဘာသာမွာ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာျဖစ္သည္။မြန္
လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ျမန္မာနိင္ငံတြင္ေရွးအက်ဆုံးလူမ်ဳိးျဖစ္သည္သာမက အိႏိၵယျပည္မွဗုဒၶသာသနာေတာ္ႏွင့္စာ
ေပယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာမ်ားကုိေရွးဦးစြာ႐ရွိခဲ႔ႀကေပသည္။
မႏုႆ သီဟဆုိသည္မွာ မႏုႆ = လူသား သီဟ =ျခေသၤ႔ လူဦးေခါင္းႏွင့္ျခေသၤ႔ကုိယ္ပုံရွိေသာသတၱဝါဆန္းကုိမႏုႆ သီဟဟုေခၚႀကသည္။
အထူးသျဖင့္ေရႊတိဂုံဘုရားဖူးသြာေရာက္သူတုိင္းမႏုႆ သီဟရုပ္ထုကုိေတြ႔ျမင္ႀကရမွာျဖစ္သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္ မႏုႆ သီဟရုပ္ထုသည္ ရာမညဌာေနမြန္တုိ႔ေျမမွဆင္းသက္လာခဲ႔ေသာ သမုိင္းဝင္ေရွးေဟာင္အေမြအနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
အထူးသျဖင့္ေရႊတိဂုံဘုရားဖူးသြာေရာက္သူတုိင္းမႏုႆ သီဟရုပ္ထုကုိေတြ႔ျမင္ႀကရမွာျဖစ္သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္ မႏုႆ သီဟရုပ္ထုသည္ ရာမညဌာေနမြန္တုိ႔ေျမမွဆင္းသက္လာခဲ႔ေသာ သမုိင္းဝင္ေရွးေဟာင္အေမြအနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
မြန္တုိ႔၏ ထူးျခာေသာယုံႀကည္မႈဆုိင္ရာ သေကၤတအျဖစ္လည္းေကာင္း ေျပာင္ေျမာက္ေသာဗိသုကာအႏုပညာလက္ရာတစ္ရပ္အျဖစ္ ေရွးေဟာင္းသုေတသနျပဳသူတုိ႔လက္ခံခဲ႔ႀကသည္။မြန္တုိ႔တည္ထားခဲ႔ေသာ ဘုရား ပုထုိး ေစတီမ်ား ဇရပ္တန္ေဆာင္ ေက်ာင္းမ်ား မႏုႆ သီဟရုပ္ထုကုိေတြ႔ရွိနိင္တတ္သည္။
လြန္ခဲ႔ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၃၀၀ ေက်ာ္က မြန္တုိ႔ဌာေန သုဝဏၰဘူမိျမုိ႔သည္ အလြန္စည္ကာေသာပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းျမဳိ႔ျဖစ္ခဲ႔ဖူသည္။ ထုိစဥ္က သုဝဏၰဘူမိတုိင္း၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာမင္းမွာ သိရိမာေသာကရာဇာမင္းျဖစ္သည္။ သုဝဏၰဘူမိမွာရွိတဲ႔မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္စီးပြားေရအဆင္ေျပ၍ကုိယ္ခ်မ္းသာမႈႏွင့္ျပည့္စုံေသာ္လည္း စိတ္ခ်မ္းသာမႈမရရွိႀကေပ ။ အေႀကာင္းမွာ သုဝဏၰဘူမိျမုိ့ေပၚသုိ႔ ေရသရဲ ( ကေလာ္ဍာ္ ) မ်ားတက္လာကာျမုိ့နန္တြင္း၌ေမြးဖြားေသာခေလးမ်ားအား ဖမ္းစားေႏွာင့္ယွက္တတ္ေသာေႀကာင့္ျဖစ္သည္။
သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၃၅ ' ၂၃၆ ( ဘီစီ ၃၁၀ ) ခန္႔တြင္ အိႏိၵယျပည္၌ သိရိဓမၼာေသာကမင္းသည္ အရွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆ မေထရ္ျမတ္ကုိ အမႈးျပဳ၍ တတိယသဂၤါယနာ တင္ေတာ္မူ၏။ ထုိ႔ေနာက္ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္ကုိ လြန္စြာထြန္းလင္းေတာက္ပေစရန္အလုိ႔ငွာ ကုိးတုိင္း ကုိးဌာနသုိ႕ သာသနာျပဳရန္ မဟာေထရ္မ်ား ေစလႊတ္ေတာ္မူသည္။
၎အနက္ သုဝဏၰဘူမိေခၚ သုဓမၼဝတီသထုံျပည္သုိ႔ ႀကြေရာက္လာေသာ မေထရ္ႏွစ္ပါးတုိ႔ကား အရွင္ေသာဏေထရ္ ႏွင့္ အရွင္ဥတၱရ ေနာက္ပါ မေထရ္သုံးပါးသုိ႔သထုံျပည္၌ဆုိက္ေရာက္စဥ္ကႀကဳံႀကဳိက္မႈ အျဖစ္းအပ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
ထုိ အေတာအတြင္း နန္တြင္း၌မင္းႀကီး၏ မိဘုရားေခါင္းႀကီးမွ သားေတာ္တစ္ပါး ဖြားျမင္ေလသည္။ ဤသုိ႔ကေလးငယ္အသစ္ ေမြးဖြာသည္ဟု ႀကားသိေသာ ေရသရဲတုိ႔သည္ ကေလးငယ္အားဖမ္းစားရန္ ပင္လယ္မွတက္လာႀကသည္။ မင္ႀကီးလည္း ႀကံရာမရျဖစ္ကာ အရွင္မေထရ္မ်ားအားအကူညီေတာင္းေလသည္။ မေထရ္ျမတ္တုိ႔ကလည္း ငါတုိ႔ကားဘီးလူသရဲမ၏ အေဖၚအဖက္မဟုတ္။ သီလႏွင့္ျပည့္ဝေသာ ရဟန္းျမတ္မ်ားျဖစ္သည္။ငါတုိ႔ကာ လူ႔အသက္ကုိညွဥ္းဆဲျခင္း စေသာမေကာင္းမႈကုိ ေရွာင္ႀကည့္ႀကကုန္၏ ။ထုိသုိ႔ေဟာေျပာေနစဥ္ ဘီလူးမႏွင့္ အျခံအရံမ်ားႏွင့္တကြ ေရမွတက္လာ၍ လူတုိ႔ကုိျမင္လ်ွင္ အုတ္အုတ္က်က္က်က္အသံတုိ႔ျဖင့္ ေႀကြးေႀကာ္ႀကကုန္၏။
ထုိအခါအရွင္မေထရ္ျမတ္ႏွစ္ပါး ေရသရဲမ်ားကုိေျခာက္လွန္႔ေမာင္ႏွင္းရန္အတြတ္ ဘီလူးမထက္ ႏွစ္ဆမ်ွႀကီးမားေသာ လူဦေခါင္းတစ္ခုႏွင့္ျခေသၤ႔ကုိယ္ႏွစ္ခုရွိေသာ သတၱဝါဆန္း ပုံသဏၭာန္ဖန္ဆင္း၍ ေရသရဲမ်ားအားေျခာက္လွန္႔သည္တြင္ေရသရဲမ်ားအားေႀကာက္လန္႔ထြတ္ေျပးႀကေလသည္။ အရွင္မေထရ္ျမတ္ ဖန္းဆင္းယူခဲ႔သည့္ လူဦေခါင္းႏွင့္ျခေသၤ႔ကုိယ္ရွိေသာ သတၱဝါဆန္ကုိ မႏုႆ သီဟဟုေခၚသည္။ျမုိ႔သူျမုိ့သားမ်ားလည္း မေထရ္ႀကီးတုိ႔ တန္းခုိးႀကီးသည္ကုိျမင္၍ ရႊင္လန္ဝမ္းေျမာက္လွသျဖင့္ အနားတုိ႔ကပ္ကာ ဝန္းရံလ်က္ ေနကုန္၏။
မဟာေထရ္ျမတ္တုိ႔လည္း ပရိသတ္တုိ႔အား ျဗဟၼဇာလသုတ္ကုိေဟာ၍ သရဏဂုံသီလ၌တည္ေစကုန္၏ ။ ၆၀၀၀၀ ေသာသထုံျပည္သူျပည္သားမ်ားသည္ ေသာတာပတၱိဖုိလ္၌ တည္၍ မ်ားစြာေသာ မိန္းမ ေယာက်ာ္းတုိ႔သည္ ရဟန္းျပဳႀကကုန္၏ ထုိအခါမွစ၍ သုဝဏၰဘူမိမွာရွိတဲ႔မြန္လူမ်ဳိးမ်ား အလြန္းယဥ္ေက်းလိမၼာႀကသည္။ ဖြားျမင္ေသာ္ ေသာဏုတၱရ သတုိ႔သားဟူေသာ အမည္ကုိမွည့္ကုန္၏ စသည္ျဖစ္ အလြန္ေရွးက်ေသာ ေအဒီ ( ၄၀၀ ) စုေရ သိဟုိဠ္သမုိင္း၌ေဖၚျပပါရွိေလသည္။
ထုိအခ်ိန္မွစ၍မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ မႏုႆ သီဟရုပ္ကုိယုံႀကည္မႈတစ္ရပ္လက္ခံခဲ႔ႀကသည္။ မြန္ေဒသမ်ား၌ ခေလးငယ္မ်ား အိပ္ေပ်ာ္စဥ္လန္႔ဖ်ပ္ပါက မႏုႆ သီဟရုပ္ကုိ ထန္းရြတ္ ေပရြတ္ေပၚတြင္ ေရးျခစ္၍ ပုခက္တြင္ခ်ိတ္ဆြဲထားေပးတတ္ႀကသည္။ အခ်ဳိ႕အမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ မႏုႆ သီဟရုပ္ကုိ စကၠဴ ထန္းရြတ္ ေပရြက္တုိ႔ေပၚတြင္ ေရးျခစ္ကာ ဦးေခါင္းထက္တြင္ ပန္ဆင္ထားတတ္ႀကသည္။ အိမ္အဝင္ဝ တံခါးေပါက္တြင္လည္း မႏုႆ သီဟရုပ္ကုိခ်ိတ္ဆြဲထားႀကသည္။ မႏုႆ သီဟအရုပ္ကုိ ေဆာင္ထားျခင္းျဖင့္ မေကာင္းဆုိးဝါးမ်ား မကပ္ေရာက္နိင္သည္ဟု အယူအဆရွိသည္။
ဘုရားေစတီမ်ား တည္ထားရာ၌လည္း ရင္ျပင္ေပၚရွိ ပစၥယံတြင္ မႏုႆ သီဟရုပ္ထုကုိ ေစတီပတ္ပန္လည္ထည့္သြင္း ျပဳလုပ္ထားေလ့ရွိသည္။ မြန္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား သာသနိကအေဆာက္အဦးမ်ား တံခါးဝမ်ား စသည္ျဖင့္ မႏုႆ သီဟရုပ္တုျပဳလုပ္ထားႀကသည္။
မႏုႆ သီဟရုပ္တုသည္ ေရွးမြန္တုိ႔၏ ယုံႀကည္မႈ ေရွးေခတ္မြန္တုိ႔၏ဗိသုကာ အႏုပညာလက္ရာ အဆင့္အတန္းကုိလည္း မွန္းဆႀကည့္နိင္ရန္အတြတ္ လည္းေကာင္း မြန္တုိ႔၏ သမုိင္းေႀကာင္းကုိေလ့လာရန္အတြတ္လည္ေကာင္း မ်ားစြာအေထာက္အကူျပဳနိင္သည္။
မႏုႆ သီဟရုပ္ထုကုိ ျမင္တုိင္း တစ္ခ်ိန္က သာသနာေရာင္ဝါ ထြန္းလင္း၍ စည္ပင္ဝေျပာခဲ႔ေသာ သုဝဏၰဘူမိျပည္ႀကီးကုိ အမွတ္ရေစသည္။ ထုိ႔ျပင္ မႏုႆ သီဟရုပ္ထုသည္ မြန္တုိ႔ဌာေန ရာမညေျမတြင္ ေမြးဖြားသန္႔စင္လာေသာ ေရွးေဟာင္းမြန္ရုိရာဓေလ့ ယုံႀကသည္မႈတစ္ရပ္ျဖစ္သည္ သာမက မြန္တုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာ ဗိသုကာလက္ရာ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းကုိ လွစ္ဟျပေနေသာ ေရွးေဟာင္းသမုိင္းဝင္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ျဖစ္သည္ကုိ ျငင္းပယ္၍ မရနိင္ေပ ။
ထုိ႔ေႀကာင့္အနယ္နယ္အရပ္ရပ္တြင္ရွိေသာ မြန္တုိ႔၏မႏုႆ သီဟ ရုပ္တု ရုပ္ပုံမ်ားကုိ မပ်က္မစီး မပေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သြားႀကရန္ ေသြးခ်င္းညီေနာင္တုိ႔အား တုိက္တြန္းလုိက္ရေပသည္။
CREDIT to .... #Ko_Nanyar.
ဗဟုသုတ အျဖာျဖာ တိုးပြားႏိႈင္ၾကပါေစ
Comments
Post a Comment
စကားေလးတစ္ခြန္းေလာက္ထားခဲ့ပါ